Jak kształtować uczucia patriotyczne i przywiązanie do rodzinnego kraju
u malucha, dla którego pojęcie ojczyzna jest czymś kompletnie
abstrakcyjnym?
Niektórym rodzicom określenie patriotyzm wydawać się może
przestarzałe i niemodne, ale muszą pamiętać, że w dobie powszechnej
globalizacji, gdy następuje zanik przejrzystej hierarchii wartości i
upadek autorytetów, wprowadzających harmonię wśród tego, co ważne, a
co nieistotne, dziecko może mieć problem ze zrozumieniem słów i
określeń: Polak i moja Ojczyzna - Polska. U starszych dzieci może to
wręcz prowadzić do zanegowania sensu życia i do relatywizmu w świecie
wartości.
Oczywiście maluszkowi przybliżamy obraz kraju, rozbudzamy iskierkę
patriotyzmu prostymi sposobami i metodami dostępnymi percepcji dziecka.
Trzeba pamiętać, że od najmłodszych lat dzieci obserwują to, co dzieje
się w ich najbliższym otoczeniu; zazwyczaj przez całe życie pamiętają
zwyczaje, gwarę, obyczaje kultywowane w ich rodzinie i środowisku. Już
we wczesnych latach możemy uczyć je szacunku dla flagi i patriotyzmu.
Pomału budujemy u dzieci świadomości, że należą do większej
wspólnoty ludzi.
Będzie to prostsze, jeśli od najmłodszych lat mama i tata uczą
przywiązania do swojego regionu, wspólnie ze swoją pociechą poznają
rodzime tradycje, gwarę, tańce.
Język ojczysty
Pierwszą i niezwykle istotną rzeczą jest poznawanie języka ojczystego,
jego piękna i czystości. Wykorzystujmy żywe słowo i literaturę,
sięgając po nią nie tylko przy szczególnych okazjach, ale i na co
dzień. Przecież każdy z nas wie, że literatura dziecięca znakomicie
utrwala i wzbogaca kulturę językową, a dodatkowo umacnia i rozwija
przywiązanie do kraju rodzinnego. Dlatego jak najczęściej opowiadajmy
malcom baśnie, legendy, czytajmy książki w połączeniu z oglądaniem
ilustracji. Możemy też
wspólnie zabawić się w domowy teatrzyk i inscenizować ulubione utwory
literackie. Zadbajmy o obecność polskiej muzyki w domu i odpowiednie
filmy.
Pamiętajmy, że kluczem do rozbudzenia w dziecku fascynacji polską
kulturą i historią mogą stać się rodzinne wycieczki. Wędrówki z
plecakiem, z atlasem roślin i zwierząt w dłoni, to znakomity sposób na
spędzanie letniego – i nie tylko – urlopu. Chodzi tu głównie
o kontakt z naturą w różnych porach roku. Dzięki temu uczymy szacunku
dla przyrody, zapoznajemy z pięknem rodzimego krajobrazu. Zwiedzając
miejsca związane z historią Polski, przybliżamy naszym pociechom dzieje
ojczyzny,
pokazujemy przywiązanie i dumę z faktu, że jesteśmy Polakami. Zamiast
spędzić weekend przed telewizorem bądź w centrum handlowym, wybierzmy
się na zwiedzanie okolicznych zamków, muzeów, pokażmy dziecku ciekawą
wystawę i pospacerujmy po skansenie bądź po pałacowych ogrodach.
Wydarzenia i tradycje
Warto zadbać o udział malucha w patriotycznych wydarzeniach: paradach,
przedstawieniach, festynach i koncertach. Uroczystości związane z
Świętem Niepodległości, innymi świętami narodowymi bądź
religijnymi, pomogą przybliżyć dziecku znaczenie słowa –
ojczyzna, patriotyzm. Niektóre miasta szczycą się tradycją wspólnego
śpiewania pieśni patriotycznych. To dobra okazja do nauki, ale i
przyjemnego spędzania czasu. W ten sposób, małymi kroczkami,
kształtujemy w dziecku dumę narodową i
świadomość "bycia Polakiem". Obserwowanie z pozoru prostej czynności
– głosowania w wyborach, pokaże dziecku, że rodzice czynnie
uczestniczą w życiu ojczyzny i chcą w mieć wpływ na to, co dzieje się
w ich kraju.
Rodzina
Równie ważne jest umacnianie więzi z najbliższą rodziną, krewnymi.
Często dziadkowie, stryjowie zapoznają dziecko z pięknem polskich
obyczajów, tradycji, historią rodziny, rodzinnego miasta, a potem całej
Polski. W rodzinnym środowisku dziecko od urodzenia uczy się pełnienia
określonych ról, obowiązków, życzliwości w stosunku do dorosłych,
podporządkowywania się poleceniom starszych, a także samodzielności,
niesienia pomocy rodzicom, kultywowania miłości, przyjaźni. Pamiętajmy,
że Święta
Bożego Narodzenia, Wielkiej Nocy, Wszystkich Świętych, to bardzo ważne
elementy kultury ojczystej. Malec, wspólnie z rodzicami i rodzeństwem,
czasem dalszymi krewnymi zasiada do wigilijnego stołu, poprzez przykład
poznaje znaczenie i wartość symboliki: dzielenia się opłatkiem, sianka
pod obrusem, żłóbka; przysłuchuje się śpiewanym kolędom, cieszy
prezentami. Wraz z babcią może przygotować tradycyjne potrawy, z
rodzeństwem ozdabiać pierniczki, samodzielnie wykonać ozdoby na
choinkę. Przed
Wielkanocą maluje pisanki, a potem dumnie kroczy ze święconką i poznaje
zwyczaj śmigusa - dyngusa. 1 listopada odwiedza groby bliskich, zapala
znicze. Innym razem poznaje zwyczaje andrzejkowe, topienie Marzanny itp.
Mapa Polski
Gdy dziecko będzie trochę starsze i poszerza się krąg jego
zainteresowań, przy rozmaitych okazjach pokazujmy mu mapę Polski. Dzięki
temu pozna położenie ważniejszych rzek, regionów, góry, morze. Warto
zadbać o to, by dziecko nauczyło się znaczenia symboli narodowych,
szacunku dla godła Polski, barw państwowych, hymnu narodowego.
Z perspektywy czasu staje się jasne, że zapoznajemy nasze dzieci ze
znaczeniem słowa patriotyzm poprzez własne zachowania oraz przykład i w
zasadzie nie potrzebujemy żadnych szczególnych podręczników czy
wyjątkowego wysiłku, by go uczyć. Taką miłość do Ojczyzny należy
kultywować w każdym domu, by nasze pociechy mogły sercem poznawać swój
ojczysty kraj i jego przeszłość.
Anna Czajkowska
źródło: http://www.dziecirosna.pl/przedszkolak/wychowanie/jak_uczyc_dzieci_patriotyzmu.html