Warto przeczytać

            

 Prawidłowe kształtowanie i rozwój mowy dziecka jest podstawą w kształtowaniu jego intelektu i osobowości. To dzięki mowie dziecko potrafi wyrażać swoje przeżycia, pragnienia i potrzeby. Szczególnie ważna w tym okresie jest  umiejętność nawiązania pierwszych wzajemnych relacji z ludźmi. Niezbędne do tego jest prawidłowe porozumiewanie się. Dziecko nie rodzi się ze znajomością określonego języka, ale z możliwością jego nauczenia się poprzez naśladowanie mowy dorosłych. Obecnie problem z prawidłową wymową ma większość dzieci w wieku przedszkolnym. Na szczęście coraz więcej rodziców zaczyna zdawać sobie sprawę, że dzieci z wadami wymowy i zaburzeniami komunikacji mogą mieć gorszy start w grupie rówieśniczej, co jest związane z nieumiejętnością wyrażania przez nich swoich myśli i uczuć. Może to rodzić frustrację oraz niechęć do komunikowania się. W okresie do 4 roku życia intensywnie dojrzewa układ nerwowy – ten czas jest najkorzystniejszy do stymulacji i wyrównywania nieprawidłowości w rozwoju mowy. Im dziecko młodsze tym wada mniej utrwalona, a postępy w terapii szybsze.

Zajęcia logopedyczne polegają na właściwej stymulacji rozwoju języka i stworzeniu odpowiednich warunków do kształtowania się mowy. Kierowane są do dzieci z wadami wymowy, mową niewyraźną, opóźnionym rozwojem mowy. Można je zaproponować również dzieciom, którym chcemy zapewnić dodatkową stymulację rozwoju funkcji poznawczych i inteligencji.

Jakie są przyczyny tak wielu zaburzeń mowy?

 Przyczyny są złożone i trudno wskazać na jedną – najważniejszą, determinującą dane zaburzenie wymowy. Mówiąc o etiologii problemów z mową wśród współczesnego społeczeństwa należy szczególnie zwrócić uwagę na następujące czynniki:

§ Coraz więcej dzieci rodzi się z zagrożonych ciąż, w wyniku wczesnych   porodów, przez co dzieci są słabsze, o wrażliwszym układzie nerwowym.

§  U dzieci występuje nieprawidłowe oddychanie i połykanie (te czynności są zaburzone już od urodzenia lub dziecko nabywa te nieprawidłowości później w wyniku przeziębień, alergii itp.)

§ Zwiększa się liczba dzieci, młodzieży i dorosłych z alergią, podatnych na częste przeziębienia, chodzących z „wiecznym katarem”, chodzących z otwartą buzią  (przerośnięty migdał) i przez to oddychających nieprawidłowo -  przez usta, a nie przez nos.

§    Wzrasta liczba dzieci z wadami zgryzu.

§ W dobie gwałtownego rozwoju techniki, komputeryzacji, motoryzacji itp. mamy do czynienia z ciągłym pośpiechem, z brakiem czasu na rozmowy, na czytanie bajek, na aktywność w mówieniu itp.

§  Szybkie tempo mówienia, modne „skróty” w porozumiewaniu się - zwłaszcza wśród młodzieży.

§ Wszechogarniający nas hałas: w szkołach - głośna muzyka, bardzo głośne reklamy w TV (a małe dzieci uwielbiają reklamy), na ulicach. Obserwuje się niepokojący wzrost liczby dzieci z niewielkim niedosłuchem, który powoduje trudności w porozumiewaniu (mowa niewyraźna, bełkotliwa), jest przyczyną m.in. nadpobudliwości ruchowej, małej koncentracji uwagi i skupienia.

§  Nasze jedzenie jest pełne sztucznych substancji, hormonów itp.

§  Brak większej aktywności ruchowej – a przecież ruch wspomaga i usprawnia mowę.

Powyższe czynniki (na pewno nie wymieniłam wszystkich) wpływają nie tylko na jakość naszej wymowy, ale i na zachowanie. Mamy coraz więcej dzieci nadpobudliwych, nadruchliwych, o małej koncentracji uwagi, co prowadzi do trudności wychowawczych,
do problemów w nauce szkolnej, ale i też w uczeniu się prawidłowej wymowy.

Skorzystaj z porady logopedy gdy twoje dziecko:

§ po ukończeniu 1 roku życia nie wypowiada sylab i    pojedynczych słów,

§  podejrzewamy, że nie rozumie wydawanych poleceń,

§  w wieku 2 lat nie mówi prostych słów np. mama, baba, tata,    dada

§  między 2 a 3 rokiem życia nie wypowiada prostych zdań oraz    samogłosek ustnych a, o, e, i, y, mówi niezrozumiale – mowa  zrozumiała tylko dla opiekunów

  §  w wieku 4 lat nie potrafi opowiedzieć historyjki obrazkowej,      wypowiada tylko proste słowa lub równoważniki zdań,

  §  zniekształca wyrazy, nie wypowiada głosek :k, g, h, l oraz szeregu syczącego tj;

 s, z, c, dz, zamiast sanki mówi śanki

  §  gdy zamiast głoski f, w wymawia p, b, h, zamienia g na k 

  §  między 5 a 6 rokiem życia nie wypowiada  głosek  sz, ż, cz, dż, r,  przestawia sylaby w obrębie wyrazu, skraca wyrazy,

  §  podczas mówienia wsuwa język między przednie zęby.

Na pewno nie należy czekać z dzieckiem mającym problemy z mówieniem do momentu: „aż z tego wyrośnie”. Logopeda jest specjalistą w zakresie pomocy osobom z zaburzeniami mowy i to on ostatecznie powinien zdecydować o czasie terapii, bądź konsultacji logopedycznej. Już nawet z noworodkiem można przyjść do logopedy, aby uzyskać cenne informacje na temat prawidłowości, bądź nieprawidłowości czynności oddychania, połykania, czy jedzenia, których rozwój wpływa na wymowę. Dziecko 2-3 letnie powinno mówić zrozumiale dla obcego otoczenia. Jeżeli jego mowa jest niezrozumiała przez nieznajome osoby, to jak najszybciej winno być pod opieką logopedy.

Dziecko podejmujące obowiązek szkolny powinno mieć w pełni opanowaną technikę mówienia.

Mając na uwadze złożoność problemu zaburzeń mowy, zawsze warto zadbać – nawet profilaktycznie – o prawidłową wymowę naszego dziecka, o to, aby mówiło pięknie i zrozumiale, to rokuje powodzenie |w nauce, a kiedyś w życiu zawodowym.

 

Opracowała:

 Bernadeta Nycz - logopeda